Varicella-zoster là một loại vi rút gây bệnh thủy đậu và bênh zô-na. Loại vi rút này nằm im bất động trong rễ dây thần kinh sau khi người bệnh bị thủy đậu. Theo viện y tế quốc gia Hoa kỳ, có tới 25% dân số sau khi được chữa khỏi bệnh thủy đậu thì sẽ mắc phải căn bệnh zô na một lần nào đó trong đời do sự hồi sinh của các virus này.
Thời gian và chừng mực nặng nhẹ của những cá nhân mắc bệnh zô-na với mỗi người là không giống nhau. Dấu hiệu đầu tiên của căn bệnh zô-na là đau ê ẩm hoặc là tê buốt ở một bên của cơ thể, thường là đau lưng hoặc ngực nhưng thi thoảng cũng lên cả mặt, đầu, cánh tay hoặc ống chân. Không những thế còn có các biểu hiện giống như bị cảm cúm như: muốn ói, ỉa chảy, rùng mình nhưng không bị sốt. Zô-na phát ban chỉ có thể được triệu chứng vài ngày sau khi căn bệnh bắt đầu có những biểu hiện này, hoặc cũng có thể sau vài tuần.
Vị trí phát ban thường là bao quanh lưng, bên cạnh sườn, bụng hoặc ngực do vi rút chuyển di bao quanh vị trí rễ dây thần kinh cảm giác bị liên quan– loại dây thần kinh đi ra khỏi cột sống và bao bọc xung quanh 2 bên cơ thể. Cơn đau đi cùng với phát ban có thể ở mức độ nhẹ hoặc nặng nhưng thường thường sẽ biến mất trong vòng 4 tuần. Các vị trí bị phát ban có thể sẽ để lại sẹo.
Hóc búa cốt yếu khi điều trị bệnh lý zô-na là chứng đau thần kinh sau khi mắc phải bệnh lý này. Chứng đau thần kinh này thường kéo dài khoảng vài tháng cho đến vài năm sau khi bệnh zô-na đã được chữa khỏi. Những ai mắc phải vấn đề này thường bị nóng dữ dội hoặc đau nhói như bị dao đâm tại những nơi trước đó bị phát ban, không những thế còn có cảm giác đau quằn quại khi có ai sờ vào. Căn nguyên chính xác của vấn đề này thường rất khó xác định nhưng theo lý thuyết được gây ra bởi các nơi bị viêm trước đó là nguyên nhân gây ra dây thần kinh trở nên quá nhạy cảm nên các cơn đau vẫn được cảm nhận sau khi đã hết viêm.
Chứng đau mạn tính kết hợp với đau thần kinh sau khi bị zô-na gây ra những vấn đề hết sức hóc búa cho cuộc sống của người bệnh. Những hoạt động hàng ngày từ ăn uống cho tới tắm rửa, mặc quần áo trở thành hết sức nặng nhọc. Sau đó bệnh nhân còn có thể bị suy sụp tinh thần do đau mạn tính. Có rất nhiều nghiên cứu cho thấy rằng các biện pháp điều trị sớm cho căn bệnh zô-na có thể rút ngắn thời gian bệnh nhân bị đau buốt. Người bệnh nên được chữa trị với các thuốc chống vi rút trong vòng 3 ngày khi bắt đầu bị phát ban.
Một mối quan tâm khác nảy sinh cùng với bệnh lý zô-na là các vấn đề về mắt. Nếu vậy mặt cũng bị ảnh hưởng, vi rút cũng có thể ảnh hưởng luôn cả đến giác mạc. Các tổn thương đến mắt sau đó có thể sẽ để lại sẹo, hạn chế tầm nhìn. Để hạn chế điều này chỉ có cách điều trị bệnh thật sớm.
Các cơn đau ê ẩm vùng lưng và đau khác do bệnh zô-na tạo lên có thể được xử lý bằng nhiều cách, phụ thuộc vào chừng mực nặng nhẹ và sự ưa thích của bạn. Một vài người thích sử dụng thuốc chống viêm, một vài khác lại dùng miếng dán và kem gây tê để hạn chế đau nhức. Những ai thích sử dụng các phương pháp tự nhiên thì lại sử dụng kem cáp-xai-xin. Cáp-xai-xin là một loại hóa chất chiết suất từ quả ớt cay và có tác dụng giảm đau.